Pedagog szkolny/pedagog specjalny - Zespół Szkół Samorządowych w Klwowie

10 października Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego

Zacznijmy od tego, czym jest zdrowie psychiczne. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie psychiczne to dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka, a także zdolność do rozwoju i samorealizacji. Zdrowie psychiczne to nie tylko brak chorób. Uwidacznia się również w: poczuciu własnej wartości, zdolności do własnego rozwoju, odpowiedzialności za swoje życie (decyzje, trudności, sukcesy), zaangażowaniu w życie społeczne, pracę, związek.

Na nasze zdrowie psychiczne składa się:

Właściwy odpoczynek i odpowiednio długi sen. Zadbaj o odpowiednią higienę snu, zbyt krótki sen źle wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne. Należy spać najlepiej 7–9 godzin na dobę.

Zdrowe odżywianie. Prawidłowe nawyki żywieniowe dodadzą więcej energii
do zmagania się z codziennymi wyzwaniami.

Aktywność fizyczna. Wybierz aktywność, którą lubisz. Może to być spacer, jazda na rowerze czy gra w piłkę. Ważne, żeby ruszać się regularnie, najlepiej na świeżym powietrzu. Zacznij od 30 minut dziennie ale każda aktywność jest na wagę złota.

Unikanie używek. Używki to substancje, które pobudzają nasz organizm. To np. alkohol, narkotyki, papierosy, ale również napoje energetyzujące czy kawa.

Relacje społeczne. Pielęgnuj relacje z bliskimi, przy których możesz być sobą. Dziel się z nimi dobrymi i gorszymi momentami. Dzięki takim relacjom nabieramy pewności siebie, nie jesteśmy sami ze swoimi problemami.

Telefony wsparcia

Jeżeli widzisz, że potrzebujesz wsparcia w związku ze zdrowiem psychicznym lub chcesz uzyskać fachowe informacje na nurtujące Cię pytania, niepokojące zachowania, możesz skorzystać z telefonów wsparcia. Uzyskasz tam fachową pomoc i wsparcie osób, które znają się na problemach psychicznych i wiedzą, jak pomóc.

https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/dla_pacjenta/fop/telefony_wsparcia.pdf

W/w informacje opracowane były na podstawie Serwisu Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/zadbaj-o-swoje-zdrowie-psychiczne

WSPARCIE PSYCHOLOGICZNE

Od 6 września działa całodobowa, bezpłatna, ogólnopolska infolinia dla dzieci i młodzieży oraz ich opiekunów. Pod numerem telefonu 800 800 605 dzieci i młodzież, ale także rodzice, nauczyciele i pedagodzy będą mogli uzyskać profesjonalną pomoc doświadczonych psychologów, pedagogów i prawników.

Aby skorzystać z pomocy wystarczy zadzwonić na infolinię, gdzie profesjonalni konsultanci odpowiedzą na wszystkie pytania, doradzą, co można zrobić w danej sytuacji. Rozmówcy nie muszą się przedstawiać, mają zapewnioną dyskrecję i anonimowość.

Można również skorzystać z kontaktu mailowego pomagamy@1815.pl

Poradnia Psychologiczno – pedagogiczna w Przysusze

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla dzieci i młodzieży w okresie ferii zimowych

W okresie ferii zimowych uczniowie i rodzice mogą korzystać ze wsparcia, jakie oferuje nasza poradnia psychologiczno-pedagogiczna. Nasza placówka działa bez ograniczeń, zgodnie z wewnętrznymi procedurami funkcjonowania w stanie epidemii SARS-CoV-2.

Udzielanie bezpośredniej pomocy przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną polega m.in. na prowadzeniu terapii dzieci i młodzieży oraz ich rodzin. Poradnia wspiera także rodziców w rozpoznawaniu potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży oraz w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych
i wychowawczych.

W okresie ferii zimowych poradnia podejmuje dodatkowe działania o charakterze interwencyjnym, w sytuacjach kryzysowych.

Jednym z tych działań jest uruchomienie dodatkowej infolinii dla poszukujących informacji i wsparcia:

INFOLINIA: tel. 793 877 497 – czynny w godzinach pracy poradni;

TELEFON STACJONARNY: tel. 48 675 39 27

Cały czas funkcjonuje także bezpłatna infolinia 800 080 222 z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Ponadto – w odpowiedzi na zagrożenia wynikające ze stanu pandemii – powstała poradnia on-line „Zawsze Jest Jakieś Wyjście”.

Zachęcamy do kontaktu telefonicznego oraz odwiedzania naszej strony www.pppprzysucha.pl.

INFORMACJE DLA UCZNIÓW

GDZIE ZNAJDZIESZ POMOC W PRZYPADKU PROBLEMÓW

Masz problem, nurtujące Cię pytania? Skontaktuj się! Naprawdę warto!

W Internecie istnieją telefony zaufania, linie pomocowe w sprawach dotyczących bezpieczeństwa dzieci w różnym zakresie; dostarczają wiedzy, wskazówek rozwiązania problemu oraz wsparcia psychologicznego.

Poniżej przedstawione są niektóre numery telefonów, linki do stron, gdzie można uzyskać pomoc i wsparcie w razie problemów. Z pomocy może skorzystać każdy: dzieci, młodzież, rodzice i nauczyciele.

Kilka wskazówek

Telefony zaufania/infolinie udzielają pomocy osobom, które m.in.

czują się smutne, przygnębione,
czują złość, bezsilność,
mają problemy w szkole, w domu,
są ofiarami przemocy,
chcą z kimś porozmawiać, opowiedzieć o tym, co przeżywają,
mają pytania nurtujące ludzi młodych (m.in. okres dojrzewania, nieszczęśliwa miłość, problemy z odżywianiem),

Można tam również uzyskać odpowiedzi na pytania związane z trudnościami młodych osób czy obecną sytuacją w kraju?

Kto udziela pomocy:

pedagog
psycholog
prawnik
terapeuta

ABCD – telefonu zaufania:

Anonimowo (nie musisz się przedstawiać)

Bezpłatnie

Chętnie i Cierpliwie

Dyskretnie

Jeśli nie chcesz rozmawiać telefonicznie, możesz również opisać problem czy zadać pytanie pisząc.

Na podanych poniżej stronach internetowych można przeczytać ciekawe artykuły, obejrzeć interesujące filmy.

Linia dzieciom	Całodobowa bezpłatna infolinia dla dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli.	800 080 222 www.liniadzieciom.pl
Telefon zaufania 116 111	Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży.	116 111 www.116111.pl
Bezpieczeństwo dzieci	Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci.	800 100 100 www.800100100.pl
Rzecznika Praw Dziecka	Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka	800 12 12 12 https://brpd.gov.pl/2019/03/11/telefon-zaufania-z-informacja-o-edukacji-szkolnej/
Bezpieczna Szkoła Cyfrowa	Jak zapewnić dzieciom bezpieczeństwo w sieci – porady dla rodziców i nauczycieli	www.cyfrowobezpieczni.pl

INSTYTUCJE

Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne

Udzielana jest tam pomoc dzieciom, młodzieży i rodzicom z powodu m.in. problemów
w nauce, logopedycznych, czy trudności z wyborem dalszej drogi kształcenia. Uczniowie mogą zgłaszać się również po pomoc psychologiczną, gdy np. mają trudności
w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami czy mają problemy w rodzinie. Pomoc w poradni udzielana jest bezpłatnie.

Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Przysusze – ul. Szkolna 7, tel. 48 675 39 27

Ośrodki Pomocy Społecznej (GOPS)

Instytucja mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych. Udziela pomocy materialnej rodzinom mającym trudności finansowe, zapewnia posiłki oraz niezbędne ubrania osobom potrzebującym, udostępnia schronienie rodzinom, które utraciły dom. Pomoc Społeczna zajmuje się również dożywianiem dzieci
w szkole. Możne się tam również zgłosić każda osoba, dziecko, która doświadcza przemocy np. w rodzinie.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Klwowie – ul. Opoczyńska 35, tel. 48 67 10 010 w.23

Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży

Miejsce, gdzie możesz się udać, gdy przeżywasz trudne emocje, masz problemy, z którymi ciężko jest Ci sobie poradzić. Pomoc udzielana jest bezpłatnie. Udzielają jej psycholog, psychiatra. Jeśli jesteś osobą niepełnoletnią na wizytę w Poradni może umówić Cię rodzic lub opiekun.

Poradnia Zdrowia Psychicznego Dla Dzieci I Młodzieży – ul. Reja 30 , Radom, tel. 48 331 19 19

Ośrodki Interwencji Kryzysowej (OIK)

Pomagają dzieciom, młodzieży, dorosłym – którzy znajdują się w trudnej sytuacji, z którą nie są w stanie sobie same poradzić i która niekorzystnie wpływa na ich codzienne życie. Wynikać może ze zdarzenia losowego, sytuacji rodzinnej lub trudnych przeżyć osobistych. Pomoc udzielana jest bezpłatnie.

Ośrodki Interwencji Kryzysowej – ul. Malczewskiego 20b Radom, tel.48 362-27-45

E-mail: osrodek@tpd.radom.pl

Policja

Na policję można zadzwonić (numer 112) lub udać się osobiście – jeżeli grozi Ci jakieś niebezpieczeństwo. Jeśli więc ktoś robi Ci krzywdę lub kogoś się obawiasz, masz prawo powiadomić o tym policję. Na policję można zgłaszać także sytuacje związane
z popełnieniem przestępstwa.

Komenda Powiatowa Policji w Przysusze. Posterunek Policji w Odrzywole – ul. Warszawska 53, tel. 48 675 42 80

PAMIĘTAJ – Z KAŻDEJ SYTUACJI JEST WYJŚCIE.

SAMEMU TRUDNO SOBIE PORADZIĆ – NIE BÓJ SIĘ – SZUKAJ POMOCY.

Radzenie sobie ze stresem szkolnym i egzaminacyjnym techniki dla dzieci i młodzieży

http://myslepozytywnie.pl/publikacje/prezentacje/Prezentacja%206%20Stres%20egzaminacyjny%20(uczniowie).pdf

Jak poradzić sobie ze złością i złym samopoczuciem

http://myslepozytywnie.pl/publikacje/prezentacje/Prezentacja%2010%20Jak%20radzic%20sobie%20ze%20zloscia%20i%20zlym%20samopoczuciem%20%5buczniowie%20mlodsi%5d.pdf

Bezpieczeństwo w internecie

https://sieciaki.pl/warto-wiedziec/zasady-bezpieczenstwa

Nastolatku! Porady jak efektywnie funkcjonować w okresie pandemii.

Nowa sytuacja, w jakiej znaleźliśmy się w związku z pandemią koronawirusa na świecie,
wpływa na nas wszystkich. Po pierwsze martwimy się o zdrowie nasze i naszych bliskich, po
drugie próbujemy odnaleźć się w nowych warunkach, które wynikają z ograniczeń
wprowadzonych przez rząd na obywateli. Z dnia na dzień nastolatkowie znaleźli się w sytuacji gdzie szkoły podstawowe, licea oraz technika zostały zamknięte. Ograniczona została możliwość spotykania się w większych grupach, restauracjach, pubach, klubach
i winstytucjach kultury. Te okoliczności z jednej strony mogą powodować radość w związku
z brakiem przymusu chodzenia do szkoły, z drugiej strony mogą wzbudzać lęk i napięcie ze
względu na brak kontaktów z rówieśnikami, z nauczycielami czy ze zmianą rytmu dnia.
Dodatkowo dostęp do mediów 24h na dobę może w niektórych przypadkach powodować
niepokój, ze względu zalewającą nas burzę informacyjną.

W związku z tym przedstawiamy poniżej wskazówki, które mogą pomóc Wam – młodzieży,
efektywnie funkcjonować w okresie pandemii:

Rytm dobowy – nagła zmiana w harmonogramie dnia, spowodowana brakiem szkoły,
może wpłynąć na przestawienie Waszego dotychczasowego rytmu dobowego. Niektórzy z Was z radością wyłączą poranne budziki, a moment zasypiania przesuną o parę godzin do przodu, spędzając ten czas przy komputerze, telefonie lub książce. Oczywiście, ten okres można wykorzystać na odpoczynek od wstawania o 5 lub 6 rano, jednak pamiętajcie, że drastyczna zmiana rytmu dobowego może nasilić gorsze samopoczucie, powodować poczucie „rozbicia” i apatii. Dodatkowo, trudniej będzie się Wam przestawić na szkolne funkcjonowanie kiedy wszystko wróci do normy.
Plan dnia – duża ilość wolnego czasu, którą obecnie posiadacie, to doskonała okazja do nadrobienia zaległości szkolnych, obejrzenia ciekawych filmów, przeczytania książek, nauki języków. Trzeba to tylko odpowiednio rozplanować. Zachęcam Was do stworzenia planu na najbliższe dwa tygodnie. Możecie w nim uwzględnić powyższe czynności, dodając np. jakie posiłki będziecie gotować danego dnia, kiedy przeznaczycie czas na aktywność fizyczną, itp.
Ograniczenie zalewu informacyjnego – zadbajcie o swoje zdrowie psychiczne poprzez
obostrzenie dostępu do mediów społecznościowych, portali informacyjnych, telewizji.
Ciągłe odświeżanie stron internetowych może powodować wzrost napięcia i lęku
związanego z obecną sytuacją. Warto wprowadzić ograniczenie przyswajania nowych
informacji o pandemii, np. poprzez wyznaczenie dwóch lub trzech , w których czytacie wiadomości. Najprościej jest umówić się z samym sobą na konkretny czas czytania o nowych doniesieniach ze świata, np. rano (20min), w południe (15min) i wieczorem (20min).
Aktywność fizyczna – bycie aktywnym to podstawa dbania nie tylko o zdrowie fizyczne, również o psychiczne. Zadbajcie o siebie! Ściągnijcie aplikacje do praktykowania jogi, ćwiczenia w domu.
Kontakt interpersonalny – jako istoty społeczne potrzebujemy kontaktu z innymi ludźmi. Najbliższy okres to również okazja do spędzania czasu z najbliższymi w innej formie. Warto wyciągnąć planszówki lub przygotować filmy na wspólny seans.
Higiena – zadbajcie o przestrzeganie zasad higieny, które zostały opisane przez Światową Organizację Zdrowia. Niektóre z ograniczeń wprowadzonych przez rząd mogą wzbudzać w Was złość i poczucie ograniczenia Waszej wolności. Warto wtedy przeczytać w rzetelnych źródłach informacji czemu służą te obostrzenia i pamiętać, że jest to terminowe rozwiązanie, które nie będzie trwać wiecznie.
Radzenie sobie ze stresem – odczuwanie napięcia w obecnej sytuacji nie jest czymś nadzwyczajnym. Pomaga nam dostrzec niebezpieczeństwo i odpowiednio szybko na nie zareagować. W tym przypadku, np. ze względu na lęk o nasze zdrowie, jaki i zdrowie naszych bliskich, jesteśmy wyczuleni na przestrzeganie bardziej rygorystycznych zasad higieny. Jeżeli jednak czujesz, że lęk o przyszłość zaczyna być przytłaczający i trudno Ci samemu sobie z nim poradzić, zachęcam do korzystania z pomocy specjalistów. Wielu psychologów w obecnej kryzysowej sytuacji prowadzi konsultacje online, działają również telefony wsparcia

Informacje ze strony: Centrum Psychoterapii i Szkoleń CONSILIA

INFORMACJE DLA RODZICÓW

Zrozumieć nastolatka

https://www.parpa.pl/phocadownloadpap/Profilaktyka_zachowan/Zrozumiec%20nastolatka%20-%20broszura/tresc.pdf

Jak rozmawiać z dzieckiem o epidemii koronawirusa

Jak rozmawiać z dzieckiem o epidemii koronawirusa?

Wszyscy znaleźliśmy się w trudnym momencie, przeżywamy trudne dla nas emocje. Jak powiedzieć o tym dziecku, co powiedzieć, jak je uspokajać, jak odpowiadać na pytania?

1. Zadbaj o siebie, swoje emocje.

Przede wszystkim, co najważniejsze, uspokój swoje emocje. Zatroszcz się o samego siebie, staraj się być spokojny i nie popadaj w panikę. Odizoluj się od niesprawdzonych informacji, od źródeł, które mają wzbudzać Twoją panikę, kontroluj czas, jaki spędzasz przed telewizorem czy komputerem, przyswajając kolejne informacje o wirusie. Zadbaj o swój spokój. Dopiero wtedy będziesz gotowy na rozmowę z dzieckiem.

2. Zadbaj o odpowiedni moment.

Nawiązując do powyższych informacji, postaraj się, by był to moment Twojego spokoju. Nie
rozmawiaj z dzieckiem tuż po tym, jak obejrzałeś kolejną konferencję rządu, która mocno pobudziła Twoje emocje, czy po przeczytaniu informacji, która wzbudza Twój niepokój. Niech będzie to moment, gdy Twoje emocje już opadły, gdy przeczytałeś coś, co i Ciebie uspokoiło, np. że we Wrocławiu jeden z naukowców właśnie zidentyfikował białko istotne w rozwoju wirusa, co przybliża nas znacznie do wynalezienia leku na koronawirusa. Twój spokój z pewnością udzieli się dziecku.
Znajdź taki moment w ciągu dnia, gdy będziesz miał chwilę czasu dla dziecka, czas nie tylko na powiedzenie, co Ty o tym myślisz i co wiesz, ale przede wszystkim czas na udzielenie odpowiedzi na wszystkie pytania dziecka. Zadbaj o spokój i przestrzeń do takiej rozmowy.

3. Rozpoznaj, jakiej wiedzy Twoje dziecko potrzebuje.

Przede wszystkim pamiętaj, że to Ty – rodzic najlepiej znasz potrzeby swojego dziecka, wiesz jaką porcję informacji dziecko może i chce przyjąć, znasz jego reakcje i sposób przeżywania emocji. Jeśli Twoje dziecko zadaje mnóstwo pytań o koronawirusa, to prawdopodobnie z jakiegoś powodu potrzebuje tych informacji. Tak jak każdy z nas. Jeśli Twoje dziecko jest silnie lękowe, reaguje dużym niepokojem na wydarzenia z ostatnich dni, zamknięcie szkoły, kina, robienie większych zakupów, przyjrzyj się, czego naprawdę Twoje dziecko potrzebuje w tej chwili. Z dużym prawdopodobieństwem potrzebuje spokoju, opanowania pobudzenia, Twojej pomocy w poradzeniu sobie z niepewnością, lękiem. Przekazuj dziecku rzeczowe, merytoryczne, sprawdzone informacje, ale zadbaj o to, by nie było ich za dużo oraz by były dostosowane do wieku dziecka. Przygotuj sobie kilka informacji, które uspokoją Twoje dziecko, np. że w Chinach epidemia już ulega wyciszeniu, więc ten stan minie, jest przejściowy, wrócimy do szkół i przedszkoli, będziemy mogli iść do kina, a obecna sytuacja jest tylko chwilowa. Jeśli zaś Twoje dziecko bagatelizuje problem, możesz mu przekazać znacznie więcej informacji, zadbaj o jego pełne uświadomienie, mów o konieczności częstego mycia rąk i ograniczania wychodzenia z domu. Wyjaśniaj powody, odpowiadaj na pytania, rozwiewaj wątpliwości.

4. Bądź otwarty na pytania dziecka, zadbaj o rzetelne informacje.

Bez względu na przebieg rozmowy, najważniejsze jest samo jej podjęcie. Wciąż spotykam dzieci, które zadają mnóstwo pytań o wirusa, bo owszem zamknięto szkoły, ale z dnia na dzień i nikt z nimi o tym nie porozmawiał, nie wiedzą co właściwie się dzieje – czy to nowe ferie, czy można iść do kolegi itd. Rodzice często chcą chronić swoje dzieci, nie przekazując im wiedzy, co jeszcze potęguje lęki dziecka. To Ty, jako rodzic powinieneś przekazać swojemu dziecku cenne wyjaśnienie, dlaczego nie możemy iść do kina, teatru, choć byliśmy umówieni, dlaczego nie można zrobić przyjęcia urodzinowego, choć przecież wszyscy byli zaproszeni, dlaczego nie chodzimy do szkoły, przecież za chwilę mieliśmy mieć apel z okazji Pierwszego Dnia Wiosny. Spokojnie, rzeczowo wyjaśnij dziecku obecną sytuację, posługuj się tylko sprawdzonymi informacjami. Wiele dzieci wiedzę o wirusie czerpie z Internetu, memów, od kolegów, z żartów wujka itd. To z pewnością nie wystarczy, by nasze
dziecko potraktowało sprawę poważnie, ale jednocześnie nie wpadało w panikę.
Każdy dorosły posiada lepiej lub gorzej funkcjonujące mechanizmy racjonalizacji i kiedy przeczyta informację z kategorii absurdalnych, wywołujących panikę, potrafi się opanować, powiedzieć sobie – „Co za bzdury, nie będę tego oglądać” albo uruchamiając logiczne myślenie, opanować lęk. Dzieci zaś właśnie tego nie potrafią, dlatego rozmowa z dzieckiem o koronawirusie jest tak ważna. Pamiętaj, że dzieci, tak jak dorośli, muszą wiedzieć, by opanować lęk, dlatego nie izoluj dziecka od informacji, ale uważnie kontroluj źródła, z których tę wiedzę czerpie. Poza tym, kiedy usiądziesz z dzieckiem i będziesz otwarty na jego potrzeby, dajesz mu gwarancję, że traktujesz je poważnie, że szanujesz jego emocje.

Kilka ważnych rad:

Przede wszystkim uważnie obserwuj swoje dziecko, zwracaj uwagę na to, jak sobie radzi, czy nie zmieniły się jego reakcje – co może być cenną wskazówką jakiej rozmowy ono potrzebuje, jakie informacje, mogą mu pomóc odpowiedzieć na te potrzeby.
Jeśli nie znasz odpowiedzi na pytania dziecka, mów o tym otwarcie, każdy z nas ma jednak ograniczoną wiedzę o wirusie. Jeśli dziecko przyłapie Cię na kłamstwie, może znacząco podupaść jego poczucie bezpieczeństwa – „Skoro mama kłamie, to na pewno jest bardzo źle”.
Nie obawiaj się pytań z serii: „Czy wszyscy umrzemy?”, „Czy czeka nas zagłada?” Pamiętaj, że dla dzieci, podobnie jak dla nas wszystkich, jest to zupełnie nowa, nadzwyczajna sytuacja.
U dzieci takie wyjątkowe okoliczności często budzą nadmierny lęk. Dla nas zaś jest to
wskazówka, że nasze dziecko naprawdę potrzebuje tej wiedzy, traktujmy je poważnie.
Pamiętaj, że dzieci bardzo uważnie przyglądają się także naszym reakcjom. Jeśli Ty często wpadasz w panikę, głośno wykrzykując nowe informacje, Twoje dziecko z pewnością tę panikę przejmuje. Jeśli nie pozwalasz dziecku wychodzić do kolegów, a sam wychodzisz na regularne zakupy, bądź przygotowany na pytania, dlaczego on nie może, a Ty tak.
Jeśli jednak Twoje dziecko nie chce rozmawiać, uszanuj jego decyzję, ale wskaż swoją dostępność – „OK, gdybyś jednak potrzebował rozmowy, jestem dla Ciebie w każdym momencie”. Bądź przy tym uważnym obserwatorem, co sprawia, że Twoje dziecko unika rozmowy – być może ilość informacji już go przerasta, może potrzebuje więcej czasu, a może po prostu wybrałeś zły moment na rozmowę.
Zwróć uwagę, że czas, który spędzimy razem w domach można wykorzystać na budowanie relacji rodzinnych, które dla dziecka są fundamentem poczucia bezpieczeństwa. Spędzajcie ze sobą dużo czasu, dużo rozmawiajcie, bawcie się razem, odbudujcie więzi, które na co dzień bywają czasowo ograniczone. Bądźcie dla siebie!